ଗୋସିଂହ ବଧ ବା ସୁଭଦ୍ରା ହରଣ ସୁଆଙ୍ଗ

ଗଣକବି ବୈଷ୍ଣବ ପାଣି

ସୂଚୀଛାନ୍ଦ

[ମାନକର ଦାନ ଧନ - ବୃତ୍ତେ]

ଶୁଣ ବୁଧେ ଶୂଦ୍ଧ ଚିତ୍ତେ ହରିବଂଶ ଚରିତ । ସୁଭଦ୍ରାର ପରିଣୟ ଶୁଣି ହର ଦୁରିତ ।ପଦ। ରଇବତ ଗିରିଶୃଙ୍ଗେ ଯଜ୍ଞ କଲେ ଅଚ୍ୟୁତ । ଯେ ପ୍ରକାରେ ହତ ହେଲା ସେ ଗୋସିଂହ ଦଇତ ।୧। ଯେଉଁପରି ରାମ ତୁଲେ ଶ୍ୟାମ କଳହ ଜାତ । ହୋଇଲା ମେହିଲା ସେ ସୁଭଦ୍ରା ଅର୍ଜୁନ-ଚିତ୍ତ ।୨। ତାହା ବିସ୍ତାରି ଲେଖିବି ଘଟିଛି ଯା ଉଚିତ । ବ୍ୟାସରଚନାରେ ଯେ କି ରହିଥିଲା ସଞ୍ଚିତ ।୩। ନ ଜାଣେ ମୁଁ କ୍ରିୟାକର୍ମ ଧର୍ମ ବାରିବଂଶତ । ବଇ ଭଣେ ମାତ୍ର ଜାଣେ କରତା ସେ ହରି ତ ।୪।

(ରୈବତ ଶୃଙ୍ଗେ କୃଷ୍ଣ ଓ ବଳରାମଙ୍କର ପ୍ରବେଶ, କୃଷ୍ଣଙ୍କର ଗୀତ)

[ତୁମ କଦାର କୁଲେର ବହୂ - ବୃତ୍ତେ]

ଶୁଣ ରେବତୀପତି ! ଦେଖି ଏ ରୈବତ ଗିରି ବଳିଛି ମତି ହେ ।ପଦ। ଯଜ୍ଞର ଏ ଯୋଗ୍ୟ ସ୍ଥାନ, କର ଭାଇ ଅନୁମାନ । ନାହିଁ ନ କରିବ ମୋର ଏହି ବିନତି ହେ ।୧। ଏ ସ୍ଥାନେ କରନ୍ତେ ଯୋଗ, ଖଣ୍ତିବ ଦୁରିତ ରୋଗ । କାଳକ ନ ଥିବ ଯଦୁକୁଳେ ବିପତ୍ତି ହେ ।୨। ପଠାଇଣ ନିମନ୍ତ୍ରଣ, ଆଣିବା କରି ବରଣ । ଦେବତା ୠଷି ବ୍ରାହ୍ମଣ କୁଟୁମ୍ବ ଜ୍ଞାତି ହେ ।୩। ଭାଷେ ବଇଷ୍ଣବ ଦ୍ୱିଜ, ଆଦେଶ ଦିଅ ଅଗ୍ରଜ ! ନ ତେଜ ମୋ ଅଳି ବଇଆ ଚିନ୍ତି ହେ ।୪।

ଗୀତ

[ପ୍ରାଣସଙ୍ଗିନୀ ରେ ନେତ୍ରାନନ୍ଦ - ବୃତ୍ତେ]

ମୋହନ ରେ ! ମୋର ମେନୁଛି ମନ । କର ଯାଗ ଆୟୋଜନ ।ପଦ। ଗିରିଶିରୀ ଚାହିଁ ଚିତ୍ତ, କା’ର ନୋହିବ ଉସତ । ନିସ୍ତରିବେ ଦେଖି ଯାଗ ଜଗତଜନ ।୧। ଯାଦବ ରମଣିଗଣ । କଲେ ଯଜ୍ଞ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ । ପବିତ୍ର ହୋଇବ ତାଙ୍କ ଦେହ ଜୀବନ ।୨। ଦେଇ ଦ୍ୱାରୀକି ଆଦେଶ । ପେଶ ଉଗ୍ରସେନ ପାଶ । ଯୋଗାଇ ଦେବେ ସେ ନାନା ପଦାର୍ଥମାନ ।୩। ଶାମ୍ୱ ଗଦ ଅନିରୁଦ୍ଧ । ସାତ୍ୟକି ନେଇ ସମ୍ୱାଦ । ଯାନ୍ତୁ ଚାରିଦିଗେ ବଇଷ୍ଣବ ରଚନ ।୪।

(ଦ୍ୱାରୀର ପ୍ରବେଶ । ଦ୍ୱାରୀହସ୍ତେ ସାତ୍ୟକି ଶାମ୍ୱ ଅନିରୁଦ୍ଧ ଗଦଙ୍କୁ ଡକାଇ ଗୀତ)

[ଯାଅ ଗୋ ଉର୍ବଶୀ - ବୃତ୍ତେ]

ଯାଅ ଚାରିବୀରେ ଚାରିଦିଗକୁ ରେ । ନିମନ୍ତ୍ରଣ ଦେଇ ଆସ ଯାଗକୁ ରେ ।ପଦ। ଭାଷ ୠଷିଗଣେ, ଆବର ବ୍ରାହ୍ମଣେ । ଯିବେ ରଇବତ ଗିରିବତ ଗିରିଶୃଙ୍ଗକୁ ରେ ।୧। କହ ରାମହରି, ଅଛନ୍ତି ସେ ଗିରି । ଡେରି ନ କରିବେ କେଭେ ଆଜ୍ଞାକୁ ରେ ।୨। କାଲି ପ୍ରାତୁଁ ଯଜ୍ଞ ହୋଇବ ଆରମ୍ଭ । ଛାଡ଼ିବେ ନାହିଁ ଏମନ୍ତ ଯୋଗକୁ ରେ ।୩। ଯେତେ ରାଜବର୍ଗ, ନିମନ୍ତ୍ରବ ସର୍ବବଇ ଛନ୍ଦେ ପଦ ଚାରିଯୁଗକୁ ରେ-।

ସାତ୍ୟକିର

[ଗୀତ ଆଜ୍ଞାକର ମହୀପାଳ - ବୃତ୍ତେ]

ଯାଉଛି ଚାରିଦିଗକୁ କର ହରି ଆଶୀର୍ବାଦ । ସୁମରିବୁ ଚିନ୍ତାମଣି ପଥେ ପଡ଼ନ୍ତେ ବିପଦ ।ପଦ। ମହୀପତି ମହୀସୁରେ, ଆବର ବରି ୠଷିରେ । ଘେନି ତବ ଆଜ୍ଞା ଶିରେ ଜଣାଇଦେବୁ ସମ୍ୱାଦ ।୧। ନୋହିବ ଊଣା କିଞ୍ଚିତ, ତୋ କାର୍ଯ୍ୟେ ଜାଣ ଅଚ୍ୟୁତ ! କର ଯା ଉଚିତ ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେଉ ଆମ୍ବ ମନସାଧ ।୨। ଯା’ର ନାମେ ରାଧାନାଥ, ଦୂରେ ପଳାଏ ଦୁରିତ । ତା କାର୍ଯ୍ୟେ ଦେବ କେ ବାଧା ବଇଷ୍ଣବ ରଚେ ପଦ ।୩।

(ପ୍ରସ୍ଥାନ)

(ପ୍ରସ୍ଥାନ)

ୠଷିଗଣଙ୍କର ପ୍ରବେଶ ଗୀତ

(ସାଙ୍ଗେଲି ସୁର)

ଜୟ ଜୟ ଶ୍ରୀରାଧାମୋହନ ବାଧାବିଘ୍ନହାରି ।ପଦ। ବୃନ୍ଦାବନଚାରି ହରି କଂସକେଶୀ-ସଂହାରି । ବଂଶୀବଟବିହାରୀ ହେ ପ୍ରଭୁ ବାଳଗୋପାଳ ରୂପଧାରି ।୧। ପାପତାପ-ଧ୍ୱଂସନକାରୀ, ଜୟ ବାରିଶାୟୀ ହେ ଗିରିଧାରି । ଭବଭବାର୍ଣ୍ଣବ ତରୀ ହେ ପ୍ରଭୁ ବରହୀ ମୁକୁଟ ଶିରୋପରି ।୨। ଅଘା ବକାସୁର ଦର୍ପଚୂରି, ନମୋ ଅଘନାଶନ ଦୈତ୍ୟଅରି । ବଇଷ୍ଣବର ନାଶ ବଇରି ହେ ପ୍ରଭୁ ଜଳଧିଜେମା ତୋ ପରିବାରୀ ।୩।

(ସାତ୍ୟକିର ଗୋସିଂହରାଜ୍ୟେ ପ୍ରବେଶ । ଗୋସିଂହ ଦୂତେ ଧରି ଗୀତ)

[ଜୟ ରଘୁନାଥ - ବୃତ୍ତେ]

(ଗୋସିଂହ ପାଶେ ସାତ୍ୟକିର ପ୍ରବେଶ ଓ ଗୋସିଂହର ପ୍ରଶ୍ନ)

ଗୀତ

[କି କହିବି ପୂତନା ମୋ - ବୃତ୍ତେ]

ଗୋସିଂହର ଗୀତ

[ଜୟ ପ୍ରତାପ ମତ୍ସ୍ୟ- ନରେଶ ବୃତ୍ତେ]

ସାଜି ସାଜି ମନ୍ତ୍ରି ମୋ ସୈନ୍ୟ ସାଜ ରେ । ବେଗେ ମହିଷ ଶକଟ ବାଜୀ ଗଜ ରେ ।ପଦ। ଚଳାଅ ଦନୁଜ ଥାଏ ରୈବତେ ଗଉଡ଼ଙ୍କ ଯାଗ ଦେଖି ବାହୁଡ଼ିବା ପଥେ । ଡକାଇଛି ସେ ଜେନାବତୀରାଜ ରେ ।୧। ଗୋପାଳଙ୍କ ଆଡ଼ମ୍ୱର ନୟନେ ଦେଖିବା । ଗୋଳ ହେଲେ ଜାଣ ତାକୁ ଗୋଡ଼ାଇ ଭକ୍ଷିବା-। ବୁଝିବେ ସେ ଦଇତଙ୍କ ତେଜ ରେ ।୨। ବଜାଇ ବାଜଣା ଜଣା ପରଜାଗଣକୁ । ଘେନି ଚଳିବେ ମୋ ସଙ୍ଗେ ତୀର କମାନକୁ । ନାନା ଆଭରଣେ ହେବେ ସଜ ରେ ।୩। ଚିତ୍ତ କିପେଁ ହୁଏ ବ୍ୟସ୍ତ ନ କର ରେ ଡେରି । ଶୁଭକର୍ମରେ ବିଳମ୍ୱ କେବେହେଁ ନ କରି । ପଦ ରଚେ ବଇଷ୍ଣବ ଦ୍ୱିଜ ରେ ।୪।

(ସମସ୍ତଙ୍କର ପ୍ରସ୍ଥାନ)

(ସାତ୍ୟକି କୃଷ୍ଣଙ୍କ ପାଶେ ପ୍ରବେଶ)

[ଗୀତ ହେ ଅନନୀପତି ତୋର - ବୃତ୍ତେ]

(ଯଦୁବଳ ସହ କୃଷ୍ଣ ଗୋସିଂହ ପାଶେ ପ୍ରବେଶ)

[ଗୀତ ଏହୁ କାହା ରମଣୀମଣି ରତନ - ବୃତ୍ତେ]

ରହ ରହ ରେ ପାମର ଏଥି ଆସନା । ଆଜି ପୂରିବ ନିଶ୍ଚେ ତୋ ମନୋବାସନା ।୧। ମୁଁ ନୁହେଁ ସାତ୍ୟକି ଦୁଷ୍ଟ କରିବୁ ବନ୍ଦୀ । ଉଡ଼ାଇବି ଏହି ଚକ୍ରେ ତୋ ଶିର ଛେଦି । ବଳେ ଅନେକ ପତଙ୍ଗ ସମ ଝାସନା ।୨। ମଢ଼ଗିଳା ଦଇତ ତୋ ଯମ ରେ ମୁହିଁ । ପାଞ୍ଚିଛୁ କି ଯିବୁ ଘେନି ପକାଇ । ଅଦି ପରାୟେ ବାକ୍ୟବାଣେ ଦଂଶନା । କର ରଣ ପ୍ରାଣେ ଆଶା ଥିଲେ ତୋହର । ତୋ ରକ୍ତ କରିବ ଏହି ଓରା ଆହାର । ବୃଥା ଦମ୍ଭ ଅମ୍ୱୁଧି ଜଳେ ଭାସନା ।୩। ବସା ଧନୁରେ ନାରାଚ ଗରଜୁ କେତେ । ପଥେ ଚାହଁଛନ୍ତି ତେଣେ ଶମନ ଦୂତେ । ବଇଷ୍ଣବ ବୋଲେ ହିଂସାକୁ ପୋଷନା ।୪।

(ଗୋସିଂହର ଶର ଯୋଡ଼ି ଗୀତ)

[ଆସି ପାହିଗଲା ରାତି - ବୃତ୍ତେ]

ଗୋପାଳ ଅଇଁଠାଚଟା ହେବୁ ହଟହଟା ରଣେ ମାତ ରେ ।ପଦ। ଫଟା କପାଳ ତୋର, ଘଣ୍ଟାକରେ ଚାତର । ନ ଥିବ ଦେବି ତୁଟାଇ କେଣେ ଯିବ ଏହି ଟାହି ବାଣଘାତରେ ।୧। ତୋଟାବୁଲା ବଗଡ଼, ମନମୋଟାକୁ ଛାଡ଼ । କୁଟା ପରା ଯିବୁ ଉଡ଼ି ବୁଲ ଯା ଖେଣ୍ଟାଲଉଡ଼ି ଧରି ହାତରେ ।୨। ପିଟାଖିଆ, କୁଜାତି, ଅଲାଜୁକ ଦୁର୍ମତି । ଲଟାରେ ଚରାଇ ଗାଈ ପେଣ୍ଠା ଦୁଧ ଦହି ପିଇ ହୋଇଛୁ ତ ରେ ।୩। ଅଟାଚକଟା ସମ, ତୋ ମାଂସ ବଳରାମ । ବଳି ଚୋବାଇବି ଦେଖି ଭାଷେ ବଇଆ ମୂରୁଖ ଏହି ଦାନ୍ତରେ ।୪।

(ଉଭୟର ରଣ, ଗୋସିଂହ ପରାସ୍ତହୋଇ ରଥରେ ଳୁଚନ୍ତେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଜପାସୁରର ଗୀତ)

[ହେ ତପୋଧନ - ବୃତ୍ତେ]

ହେ ରାମହରି ! ଏ କି ଉଚିତ ତୁମ୍ଭରି ? ଯାହାକୁ ବରଣି ଦେଇଅଛ ଆଣି ତାକୁ ମାର କେଉଁପରି ।ପଦ। ହାରିଣ ଗୋସିଂହ, ଦେଇ ଛତ୍ରଭଙ୍ଗ । ପ୍ରାଣ ଘେନି ଗଲା ଫେରି ।୧। ମୁହିଁ ତାର ମନ୍ତ୍ରୀ, ରଖ ମୋ ଆପତ୍ତି । ବିପତ୍ତି- ପୃଷ୍ଠବିହାରି ।୨। ଯଜ୍ଞ ଦେଖି ଶେଷେ, ଫେରିଯିବି ଦେଶେ । ପ୍ରାଣ ରଖ ଦୈତ୍ୟ-ଅଭି ।୩। ପଶିଲି ଶରଣ, ରଖ ନାରାୟଣ ! ବଇଷ୍ଣବ ଗୁହାରି ।୪।

(ରାମବାକ୍ୟେ କୃଷ୍ଣ ଦୈତ୍ୟଙ୍କୁ ଯଥାବିଧିରେ ରଖାଇବା ।

ରାତ୍ରେ ଜପାସୁର ସହ ଗୋସିଂହର ମନ୍ତ୍ରଣା)

(ଗୋସିଂହ ଯଜ୍ଞଭଗ୍ନ କରି ରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଯଜ୍ଞାନଳେ ପକାଇବାର ଏବଂ

ସତ୍ୟଭାମାଙ୍କୁ ରଥରେ ବସାଇବାର ଗୀତ)

[ରସିକା ଜଣେ ଏକି ବୃତ୍ତେ]

ଏହି ଅଟେ ସତ୍ରାଜିତଜେମା ହେ ମନ୍ତ୍ରି, ଶ୍ରୀହରିର ବାମା । ନେଲେ ୟାକୁ ହରି ତେବେ ସେ ମୋହରି ରହିବ ଜାଣ ଗରିମା ।ପଦ। ଜାଣିଅଛି ମୋର ଆଜିଠାରୁ ନିଶ୍ଚେ ହଟିଯିବ ଦୁଃଖବାଧା । ଅନ୍ଧ ଚକ୍ଷୁଦାନ ପାଇଲା ପରାୟେ ମଣିବି ମୁଁ ଏହା ସଦା ।୧। କୁନ୍ଦରଦନାର ଶୋଭାରାଶି ବସି ଝୁରୁଥିବି ନିରନ୍ତରେ । ବାମଦେବ ମୋହୀ ବାମ ହେବ ନାହିଁ ମଣଇ ଏହା ମନରେ ।୨। ଧବହୀନ ହୋଇ ବିଧନ ନ ହେବ ଯାଦବ ନାରୀମୁକୁଟ । ପାଇ ନବଧବ ମାଧବେ ଭୁଲିବ ହୃଦୁଁ ତେଜି ମନମୋଟ-।୩। ଆସିବା ଶ୍ରମ ମୋ ବିଫଳ ନୋହିଛି କପାଳ ବୃକ୍ଷରେ ଫଳ । ଫଳିଛି ଏ ସ୍ଥଳେ କଳିଛି ମୁଁ ତାହା ବଇର ମତି ଚପଳ ।୪।

ଜପାସୁରର ଗୀତ

[ସେ ନଟକୂଟିଆ - ବୃତ୍ତେ]

ହରନା ହରନା ବରବରନାକୁ ଦୈତ୍ୟମଣି ପରନାରୀ ଏହି ହେ ।ପଦ। ପଡ଼ିବ ବିପତ୍ତି, ଜେନାବତୀପତି । ନ ଛିଡ଼ା ଯଶ-କେତନେ, ଛାଡ଼ିଯାଅ ଏ ରତନେ, ଛୁଅଁ ନାହିଁ ନାହିଁ ହେ ।୧। ଚୋରି କଲା ସୀତା, ମଲା ଦଶମଥା । ଆବର ମଲା ମହିଷା, ପରଯୋଷା କରି ଆଶା ପୁଣି ସୁଗ୍ରୀବର ଭାଇ ହେ ।୨। ଜଳନ୍ଧର ନାଶ ଶୁଣିଛ ଅବଶ୍ୟ । ଶିବରମଣୀହରଣେ, ଆଶାକରି ମଲା ରଣେ, ଇନ୍ଦ୍ରଦଶା ସେହି ହେ ।୩। ହେଲେ ଶତ୍ରୁ ହତ, ଚାଲ ରକ୍ଷନାଥ, ଭଣେ ବଇଷ୍ଣବ ଦ୍ୱିଜ, ଏବେ ମନୁ କ୍ରୋଧ ତେଜ, ଖ୍ୟାତି ଘୋଷୁ ମହୀ ହେ ।୪।

(ରଥେ ସତ୍ୟଭାମାକୁ ଘେନିଯାନ୍ତେ ସତ୍ୟାର ରୋଦନ)

[ଗୀତ କହ କହ ବନଲତା - ବୃତ୍ତେ]

(ଅର୍ଜୁନର ନିକଟେ ଲୁଚିଥିବା ଶତଧନୁ ସତ୍ୟାର ରୋଦନ ଶୁଣି ପ୍ରବେଶ)

(ଅର୍ଜୁନ ବାଣ ମାରି ପଥ ରୁନ୍ଧିବାରୁ ବାଟ ନ ପାଇଁ ଗୋସିଂହର ଗୀତ )

[ଆଗେ ଯମୁନା ଯିବ କେ ବେଗେ - ବୃତ୍ତେ]

ଏକି ଘଟିଲା ଏ ଅଦଭୂତ କାଣ୍ତ । ଯିବି କାହିଁ ନାହିଁ ପଥ ବୁଲି ଶେଷ ହେଲା ରାତ୍ର ଘୂରେ ଯେ ସପତ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ତ ।ପଦ। ଶରେ ଶରେ ଛାଇ କେ ଆବଦ୍ଧ କଲା ବାଟ । କେ ଭଣ୍ତ ପାଷଣ୍ତ ଅରଜିଲା ଦଣ୍ତ ଖଣ୍ତ ଖଣ୍ତ ହୋଇବ କା ପିଣ୍ତ ।୧। ରୁଣ୍ତ ହୋଇ ଦେଖୁ ଆଖଣ୍ତଳ ଦେବପୁରେ । ଅସୁରର ବାଣ ଅଟେ କେଡ଼େ ଟାଣ, ରଣେ ନ ଫୁଟିବ ଶତ୍ରୁ ପିଣ୍ତ । ଜାଣୁ ଜାଣୁ ହଳାହଳ ଗିଳିଲା କେ ସୁଖେ । ବଇଷ୍ଣବ କହି ପିଣ୍ତଦାନେ ପିତୃ ତୃପ୍ତ ହେବେ ଏ ନୁହଁଇ ପଣ୍ତ ।୩।

ଅର୍ଜୁନର ଗୀତ

[ରାଜା ଦିଅ ତୋର ଝିଅକୁ - ବୃତ୍ତେ]

ଆରେ ରହ ରହ ଦଇତ । କି ବିଚାର ହରି ନାରୀକି ହରିଲୁ ମୋ ଆଗରେ କହ ତ ।ପଦ। ଚିହ୍ନ ଅଟେ ମୁହିଁ ଗୋବିନ୍ଦ ସଖା । ମନ୍ଦମତି କର ଯମକୁ ଦେଖ । ଅର୍ଜୁନବାଣରୁ ପ୍ରାଣ ନ ପାଇବୁ ଦେଲି ସମଜାଇ ତ ।୧। କେଉଁ ବାପ ଆସି ରକ୍ଷା କରିବ ! ଚାହାଁ ଏ ଶର ତୋ ଶିର ଚୂରିବ । ପଳାଇବା ବରଟ ନାହିଁ ରେ ନିଲଠ ଗର୍ବେ ହେଲୁ ମୋହିତ ।୨। ମଦମାଂସଗିଳା ଅସୁର ଜାତି । ଜନମରୁ ତୁହି ଏଡ଼େ କୁଜାତି । ପର ରମଣୀକୁ ଚୋରି କରି ଚିତ୍ତେ ତିଳେ ଡର ନାହିଁ ତ ।୩। ଜଳଜଳ କରି ଅନାଉ କେତେ । ବଳ ଥିଲେ ରଣ କର ତୁରିତେ । ବଇଷ୍ଣବ କହି ଅହି ପରି ତୋତେ ହୋଇଲି ମୁଁ ଅହିତ-।୪।

ଅର୍ଜୁନର ଗୀତ

[କେଣେ ଗଲ ଚଣ୍ଡମୁଣ୍ଡ ରେ - ବୃତ୍ତେ]

ସତ୍ୟାବତୀ ଗୋ କହ କେମନ୍ତେ ଆସିଲ ଏଥି ଗୋ । ହରିଲା କେମନ୍ତେ ହରିଣାକ୍ଷୀ ତୋତେ ଦୁଷ୍ଟ ଦାନବ କୁମତି ଗୋ ।୧। କିପାଁ ତୋତେ ସଖା ନ କରିଲେ ରକ୍ଷା କୃଷ୍ଣହୀନ ଗୋ ।୨। ନର-ନାଗ ନାକଲୋକ ଯା ସେବକ ତା ନାରୀର ଏ ବିପତ୍ତି ଗୋ । ୩। ବଇଷ୍ଣବ ଗିର, ନ ଗଡ଼ାଅ ନୀର, ଭାଷ କରି ସ୍ଥିରମତି ଗୋ ।୪।

ସତ୍ୟାର ଉକ୍ତି

[କାହିଁ ଗଲ ଜୀବିତେଶ - ବୃତ୍ତେ]

କି କହିବି ଇନ୍ଦ୍ରସୁତ ମୋର ଦୁଃଖର କାରଣ ମୁଖେ । କରୁଥିଲେ ରାମ ହରି ଯାଗ ରଇବତ ଗିରିଶିଖେ ।ପଦ। ତାଙ୍କ ରଣେ ହାରି କଉପଣ କାହିଁ ଲୁଚିଥିଲା ଅନ୍ତରୀକ୍ଷେ ! ପୁଣି ନିଶିଯୋଗେ ଯଜ୍ଞ ଧ୍ୱଂସି ଫିଙ୍ଗିଅଛି ମହାଦୁଃଖେ ।୧। ରୋହିଣୀସତେ ଈଷିତେ କୃଷ୍ଣ ତୁଲେ ଜାକି ବେନି କାଖେ । ମାଡ଼ିଲା ସେ ହୋମାନଳେ ମୁଁ ତା ଦେଖିଛି ଥାଇ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷେ ।୨। ନାଶି ମୁନି-ୠଷିପ୍ରାଣ ଦୋଷୀ ଘେନି ମୋତେ ଇଚ୍ଛାସୁଖେ । ଯାଉଥିଲା ରାଜ୍ୟେ ଚଳି ଶୋକେ ଡାକିଲଇଁ ତିନିଲୋକେ ।୩। ମରିଲେ କିବା ତରିଲେ ପଦ ଯୋଖେ ।୪।

ଅର୍ଜୁନର ଶୋକ

[ଚଉଦ ଅକ୍ଷରୀ - ବୃତ୍ତେ]

(ଅନଳକୁଣ୍ଡପାଶେ ଅର୍ଜୁନର ରୈବତଶୃଙ୍ଗେ ପ୍ରବେଶି)

(ସ୍ତବ ଉଠ ଉଠ ବାପଧନ ମନ ଊଣା - ବୃତ୍ତେ)

ନମୋ ନମୋ ବୈଶ୍ୱାନରେ ନମୋ ବିଶ୍ୱବିନାଶୀ । ନମସ୍ତେ ହେଜାତବେଦ ଖାଣ୍ଡବ ବନଗ୍ରାସି ।ପଦ। ନମୋ ହେ ସାନୁଧାରି, ଦିଅ ମୋ ରାମ ହରି । ତା ନୋହିଲେ ତୋହରି, କୁଣ୍ଡେ ପିଣ୍ଡ ମୋହରି । ଝାସି ନିଶ୍ଚିତ ଭଜିବି ଯୋଗ ଆସନେ ବସି ।୧। ଧ୍ୟାୟି କୃଷ୍ଣେ ସ୍ନେହରେ, ତେଜିବି ଏ ଦେହରେ । ଭକ୍ଷି ଲକ୍ଷ୍ମୀନାହାରେ, ରହିବୁ କି କାହାରେ । ଦେବତାଙ୍କଠାରୁ ଜନ୍ମି ନୁହ ତୁ ଦେବଦ୍ୱେଷୀ-।୨। ବ୍ୟାପୀ ସଚରାଚର, ଏ କି ତୋହ ବିଚାର । କିସ ଗୋଚର, ମୁହିଁ ତୋ ପରିଚାର-। ଦିଅ ଜୀବ ଜୀବନକୁ ଏ ରସେ ବଇ ଭାଷି ।୩।

(ରାମ କୃଷ୍ଣ ଅନଳୁ ବାହାରି ଗୀତ)

[କହ କରୁଣାସାଗର ହେ - ବୃତ୍ତେ]

ଗୀତ

[ନବନୀରଦ ବରନ - ବୃତ୍ତେ]

ଆସ ଆସ ଗୋ ସଙ୍ଗାତ । ବନ୍ଦାଇବା ଆସୁଛନ୍ତି ପାର୍ଥ ସହ ଗୋପୀନାଥ ।ପଦ। ଦେଖିବା ଅରଜୁନେ, ସର୍ବେଆନନ୍ଦମନେ। ତାରିଲା ଆମ୍ଭ ସଖିକି ଗୋସିଂହକୁ କରି ହତ ।୧। କରିଲା ଉପକାର ଯେଉଁପରି ଆମ୍ଭର । ଶତ ଜୀବନେ ସେ ଋଣ ଶୁଝି ନୋହିବ କିଞ୍ଚିତ୍‌ ।୨। ସ୍ତବେ ଅନଳ ତୁଷ୍ଟ, କରିଣ ରାମ କୃଷ୍ଣ । ଦୁହିଁଙ୍କି କଲା ଉଦ୍ଧାର ଜାଣିବେ ଏହାର ତଥ୍ୟ ।୩। ବଇଷ୍ଣବର ଅଳି, ଚାଲ ଗୋ ବେଳାବେଳି । ଶଣିଛି ବାରି ନୁହନ୍ତୁ କେ କୃଷ୍ଣ କେ ଇନ୍ଦ୍ରସୁତ ।୪।

(ଏକାଳେ ସୁଭଦ୍ରାର ପ୍ରବେଶ)

(ସତ୍ୟଭାମାର ସୁଭ୍ରଦାକୁ ଦେଖି ଗୀତ)

[କହ କହ ନୂଆବୋହୂ ଗୋ - ବୃତ୍ତେ]

ସରସ ମନକୁ ବିରସ କରିଛ ନଣନ୍ଦେ କହ କାହିଁକି ? ଏ ଭାବବତ ଡୋଳେ ଦେଖିନାହିଁ କାଳେ କିସ ଭାଳି ମୁଖ କରୁ ମହୀକି ।ପଦ। ତାହା ମୁହଁ ନ ପାରେ ଜାଣି । ସତ ଭାଷ ମିତଣି ! ଜାଣିଲେ ମୁଁ ସିନା ଆଣିଦେବି ତାକୁ କହୁଅଛି ଚନ୍ଦ୍ର-ସୂର୍ଯ୍ୟେ ଚାହିଁକି । ଏ ଦ୍ୱାରକାପୁରୀରେ କିସ, ଅପୂରୁବ ହେଲା ଗୋ ଭାଷ ? ଶର୍ବରୀଶମୁଖୀ ଏ ପରବ କରୁ ଯା ପାଇଁ ଯାହା ଲିହିଛି ବିହି କି ।୨। ଅନୁକ୍ଷଣେ ଭାବିଲା ପରି, ଦିଶିଯାଏ ଛବି ତୁମ୍ଭରି । ଦ୍ରବିଲା ସମାନେ ଦ୍ୱିରଦଗମନେ, ନ ହୁଅ ସେ କଷ୍ଟ ଜଣା ବଇକି ।୩।

(ସୁଭଦ୍ରାର ଉକ୍ତି)

[ଘେନାଇ ଆମ୍ଭେ ଯେତେ କହିଲ ଗୋ - ବୃତ୍ତେ]

କହିବ ନାହିଁ ବୋହୂ କାହାକୁ ଗୋ । ଭାଳଇ ଦେଖି ନେତ୍ରେ ଯାହାକୁ ଗୋ ।ପଦ। ମୋ ଦେହ ଛୁଇଁ ସତ୍ୟ । କରିଯାଅ ଗୋ ମତି ! ଭୋଗୁଅଛି ସନ୍ତାପ ଦାହାକୁ ଗୋ ।୧। ବନ୍ଦାଇବାର କାଳେ । ଅର୍ଜୁନ ରୂପ ଡୋଳେ । ପଡ଼ି କରି ନ ପାଏ ରାହାକୁ ଗୋ ।୨। କେବଳ ତାହା ବିନା । ନାହିଁ ଆନେ କାମନା-। ଚୁମ୍ବକ ଟାଣେ ଯେହ୍ନେ ଲୁହାକୁ ଗୋ ।୩। ନ ପୂରିଲେ ମାନସ । କରିବି ବିଷ ଗ୍ରାସ । କବି ରଚଇ ପଦ ଏହାକୁ ଗୋ ।୪।

ସତ୍ୟଭାମାର ଗୀତ

[ଯେବେ ଏତେ କଥା ଚିତ୍ତେ - ବୃତ୍ତେ]

ବଡ଼ ଅସମ୍ଭବ କଥା କହୁ ସୁଲୋଚନା ରେ । ଭାଇ - ଭଉଣୀରେ ବିଭା ଶାସ୍ତ୍ରେ ଅଛି ମନା ରେ ।ପଦ। ଏ କଥା ଶୁଣିଲେ ଭାଇ । କି ଭାବିରେ ମନେ ସେହି । ମହୀରେ ଘୋଷିବା ନିନ୍ଦା ସୁରମ୍ଭାଜଘନା ରେ ।୧। ଆଜି ମୁଁ କଥାଛଳରେ । ହରିଙ୍କି ରାତ୍ରକାଳରେ । ଶୁଣାଇ କରିବି ନିଶ୍ଚେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ତୋ କାମନା ରେ ।୨। ଯେବେ ସେ କରନ୍ତି ନାସ୍ତି । ଜାଣିଥା କରକଦନ୍ତି ! ବୁଝାଇବି ନାନାଶାସ୍ତ୍ର କରି ଆଲୋଚନା ରେ । ଭଗ୍ନୀ ପରସୁତା ପରସୁତ । ଏ ବିଭା ବେଦବିହିତ । ଥାଅ ବଇ ରଚେ ଗୀତ ହୁଅନା ବିମନା ରେ ।୪।

(ରାତ୍ରେ ସତ୍ୟଭାମା କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଜଣାଇବା ଓ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଉକ୍ତି ଗୀତ)

[କରିବା କି ବୁଦ୍ଧି କହ ଆହେ ବିଧି - ବୃତ୍ତେ]

ଅର୍ଜୁନକୁ ଦେଖି ଯେବେ ରେ ସୁମୁଖୀ, ସୁଭଦ୍ରା ମୋହିତ ହେଲା । ତା ମନେ ତୋ ମନ ଏକତ୍ର ମିଶାଇ ବିଭା ଦିଅ ତୁହି ଭଲା । ପୂର୍ବଉପକାର, ସ୍ମରଣ କରି କାରଣ କର ।୧। ସେ ଅବିବାହିତା ଅଛି ଜାଣ ସତ୍ୟା କରନା ତା ଆଶାଭଙ୍ଗ । ହେବ ମହାପାପ ଭୋଗିବୁ ସନ୍ତାପ ଘଟାଇ ଦିଅ ସେ ଯୋଗ । ଥିବ ଦୁଃଖିତରେ, ଭଳାଇ ମୁଁ ଏହା ମାନସରେ ।୨। ମଧ୍ୟପାତ୍ରୀ ହୋଇ ଏହି ରାତ୍ର ମଧ୍ୟେ ସୁଭଦ୍ରାକୁ ଘେନି ଚଳ । ରେ କନକଗାତ୍ରୀ ଦୁହିଙ୍କର ମତି ଏକତ୍ରେ କରାଅ ମେଳ । ଆରେ କଲକଣ୍ଠି, ଭୁଲି ନ ଯିବୁ ଏ କଥା ଗୋଟି ।୩। ତ୍ରୁଟି କଲେ ଛୁଟିଯିବ ଭଦ୍ରା ଜୀବ ଜୀବଧବପୁର ଯିବ ହେଳେ । ଲୁଟିନେବ କାଳଯମ କ୍ରିୟାକର୍ମ ପଡ଼ାବୁଲା ବଇଷ୍ଣବ ଭାଳେ । ଧାତା ଲେଖା ଯାହା, ଆନ କେ କରି ପାରିବ ତାହା ।୪।

(ସତ୍ୟଭାମା ସୁଭ୍ରଦାକୁ ଘେନି ଅର୍ଜୁନର ଦ୍ୱାର ନିକଟରେ ପ୍ରବେଶ)

ଅର୍ଜୁନର ଉକ୍ତି

[ଏହି କି ମୋ ଜବାଧରା - ବୃତ୍ତେ]

ଏଡ଼େ ଅନୀତି ଭାରତୀ ଭାଷ କାହିଁକି ଗୋ ।ପଦ। ଅର୍ଦ୍ଧ ରଜନୀ । ଦେଖ ସଜନୀ ଗୋ । ଛଳେ ଡାକ କାହିଁପାଇଁ ଗୋ ।୧। ଭଗ୍ନୀ-ଭାଇରେ । କେ ବିଭା କରେ । ଶୁଣଛ କି କେବେ କାହିଁ ଗୋ ।୨। ପାପ ଅନଳେ । ମୋ ପୁଣ୍ୟଫଳେ । ଜାଳ ନାହିଁ ଗୋ ଜାଳ ନାହିଁ ଗୋ ।୩। ଛାଡ଼ ଚାତୁରୀ, ରେ ହେମଗୋରୀ । ନୁହ ବାଇ ଗୋ ନୁହ ବାଇ ଗୋ ।୪। ଚିତ୍ତହରଷେ, ବଇଆ ଭାଷେ । ମୋହ ନାହିଁ ମୋହ ନାହିଁ ଗୋ ।୫।

ସତ୍ୟଭାମା ଉକ୍ତି

[ନ ନିଅ ଆମ୍ଭ ଶ୍ରୀହରି ରେ - ବୃତ୍ତେ]

ନ ଥିବେ ତୁମ୍ଭ ସମାନ ହେ ଅର୍ଜ୍ଜୁନ, ରସାରେ ଏପରି ଜନ । ଫେରାଇ ଦେଉଛ କି ବିଚାରି ଚିତ୍ତେ ଏଡ଼ି ଶ୍ରୀହରିବଚନ ହେ ।ପଦ। ଶୁଣିଛି ଦ୍ରୁପଦ ପୁରେ ହେ ଅର୍ଜ୍ଜୁନ, ଭେଦିଲି ଦ୍ରୋଣ ଲାଖରେ । ପାଞ୍ଚାଳୀକି ନେଇ ଭାଇଙ୍କି ବାଣ୍ଟିଛ କେମନ୍ତେ ବଳିଲା ମନ ହେ ।୧। ପରେ ପରେ ପରିଚିତ ହେ ଅର୍ଜ୍ଜୁନ, ଏ କାଳର ଗତି ଚିନ୍ତ । ଜଳନ୍ଧର-ନାରୀ ହରିଲେ ଶ୍ରୀହରି ଇନ୍ଦ୍ର-ଅହଲ୍ୟା ବିଧାନ ହେ ।୨। ଧାତା ଉର୍ବଶୀ ହରିଲେ ହେ ଅର୍ଜ୍ଜୁନ, ଗୁରୁପତ୍ନୀ ଚନ୍ଦ୍ର ନେଲେ । ଷୋଳସସ୍ର ସତୀ ନେଲେ ଯଦୁପତି ସୀତା ହରିଲା ରାବଣ ହେ ।୩। ସରବେ ଭଉଣୀ ଭାଇ ହେ ଅର୍ଜ୍ଜୁନ, ଏକ ପିତା ଆନ ନାହିଁ । ଜାଣିଶୁଣି ପୁଣି ଅଜଣା ହେଉଛ କହୁଛ କଟୁ ବଚନ ହେ ।୪। ପୁରୁଷଙ୍କ ଶିରୋମଣି ତୁମ୍ଭେ ପରା, ଧରି ନ ଥିବ ଧରଣୀ । ଏଡ଼େ ଅଲାଜୁକ ଆଷାଢ଼ର ପିକ ଧିକ ବଇ ନିବେଦନ ହେ ।୫।

ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ଗୀତ

[ହେଲିଟି ମେଲାଣି ଧନ - ବୃତ୍ତେ]

ମନ୍ଦଗମନା ରେ ! ନିନ୍ଦା କରି ପଛେ କଟୁ ଭାଷ । ଗୋବିନ୍ଦ ଭଗ୍ନୀ ହରଣେ କ୍ଷଣେ ନ ବଳିବ ଆଶ ।ପଦ। ନିନ୍ଦିବେ ଜଗତ ଲୋକ । ଟେକି ନ ପାରିବି ମୁଖ । ଛନ୍ଦ ନୁହେଁ କୁନ୍ଦଦନ୍ତୀ ଘଟିବ ଆୟୁଷ ଶେଷ ।୧। ଇନ୍ଦ୍ର ସହସ୍ରାକ୍ଷ ହେଲା । ଜଳନ୍ଧର ରଣେ ମଲା । ଚନ୍ଦ୍ର ହେଲେ କ୍ଷୟକାଳ ରାବଣ ସବଂଶ ଧ୍ୱଂସ ।୨। ଧାତା ଉର୍ବଶୀହରଣେ । ଟାହି କଲେ ଦେବଗଣେ । କୃଷ୍ଣ ବୈକୁଣ୍ଠବିହାରୀ ଯା’ ଠାରେ ଜଗତ ବଶ ।୩। ତାହାଙ୍କ ସଙ୍ଗେ ସମାନ । ହେବି କି ମୁଁନୀଚ ଜନ । ଫେରିଯାଅ ଘେନି, ମାନ ବଇଷ୍ଣବ ରଚେ ରସ ।୪।

(ସୁଭଦ୍ରାକୁ ଘେନି ସତ୍ୟଭାମାର ଫେରିଯିବା ଏବଂ ଏସବୁ ବିଷୟ କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଜଣାନ୍ତେ କୃଷ୍ଣଙ୍କର ଉକ୍ତି)

[ଗୋକୁଳାନନ୍ଦଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କୁ - ବୃତ୍ତେ]

ସତ୍ରାଜିତଦୁଲଣି ରେ ସୁଭଦ୍ରାକୁ ବୋଧକର । ପ୍ରବୋଧି ଅର୍ଜ୍ଜୁନେ କାଲି କହିବି ମୁହିଁ ନିକର ।ପଦ। ନାନା କଥାରେ ଛଳାଇ । ତା ଚିତ୍ତ ଦେବି ଚଳାଇ । ଆଜି ନ କରିବ ନାହିଁ ନିଶିରେ ଇନ୍ଦ୍ରକୁମାର ।୧। ରୂପ ଗୁଣେ ଯୋଗ୍ୟ ପାର୍ଥ । ସୁଭଦ୍ରା ଧରୁ ତା ହାତ । ମାତାଙ୍କୁ ଜଣା ଯା ଶୁଣା ଯାହା ପୂର୍ବ ଉପକାର ।୨। ଯେ ଯା’କୁ ଯୋଗ୍ୟ ଯୁକତେ । ଲେଖା ତା ଦଇବ ହାତେ । ବିପକ୍ଷ ହେଲେ ତା କାଟି ନ ପାରିବେ ଚରାଚର ।୩। ପୁଣି ମାୟାବତୀ ତୁଲେ । ମନ୍ତ୍ରଣା ତୁ କର ଭଲେ । ମାୟାରେ ମୋହୁ ଅର୍ଜ୍ଜୁନେ ବଇଷ୍ଣବର ଏ ଗିର ।୪।

(ସତ୍ୟଭାମା ଦେବକୀ ନିକଟରେ ପ୍ରବେଶ, ଗୀତ)

[ଦାସୀ ବୁଦ୍ଧି ହୁଡ଼ିଲି - ବୃତ୍ତେ]

ମାତ ଶୁଣ ମୋ ବାଣୀ । ଆସିଲି ରଖିବ ଥରେ ମୋର ମାଗୁଣିଗୋ ।ପଦ। ଦେଖି ଭଦ୍ରା ପାର୍ଥ ରୂପ-। ଭୋଗନ୍ତି ମନେ ସନ୍ତାପ । ବିଭାଦିଅ କର୍ଣ୍ଣେ କାହା କଥା ନ ଶୁଣି ଗୋ ।୧। ଭଦ୍ରା ଅନୁରୂପେ ବର-। ଅଟଇ ଇନ୍ଦ୍ରକୁମର । ପଠାଇଲେ ହରି ମୋତେ ଏ ଭାବ ଜାଣି ଗୋ ।୨। ଶୁଝିବେ ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ୠଣ । ବସିଛନ୍ତି ନାରାୟଣ । ବୁଝିଛି ତାହାଙ୍କ ମନ ନେଇଛି କିଣି ଗୋ ।୩। କି କହୁଛ ଶାଶୁ କୁହ? ବିଳମ୍ବେ ହୃଦ ଅଥୟ । ନେବ କେ ଦୋଷ ଏ ଗୀତେ ବୈଷ୍ଣବ ଭଣି ଗୋ ।୪।

ଦେବକୀର ଉକ୍ତି

[ତାକୁ ଯା ଯା ବୋଲି କହିଦେ - ବୃତ୍ତେ]

ବୋହୂ ଯାଅ ଯା ବହନ ଚଳି । ମୋହନକୁ କହ, ତାର କଥା କେ ପାରିବ ଟାଳି ।ପଦ। ଭଦ୍ରାକୁ ପାର୍ଥ ତୁଲେ, ବିଭାଦେଉ ସେ ଭଲେ । ପଦେ ପଚାରେ ପଛକୁ ନ ଥିବ କିଳି ।୧। ପରଝୁଅକୁ ପରପୁଅ ସାରା ସଂସାର । ଅସାର ନୁହେ ଏ କିଛି ରୁହ ସୁଭଦ୍ରାର ଅଳି ।୨। ଭାଷ କୃଷ୍ଣକୁ ମାତ, କରିଲେ ସନମତ । ଯାଉଛି ରାମ ସଦନେ ବଇଷ୍ଣବ ଗୀତେ ଭାଳି ।୩।

(ଦେବକୀ ରାମକୁ ଜଣାନ୍ତେ ରାମଙ୍କର ଗୀତ)

[ପ୍ରାଣସଙ୍ଗିନୀ ରେ, କାଲି ମୁଁ କି ଲାଜେ - ବୃତ୍ତେ]

ମାତ ଧର ନା ଗୋ, ଏ କଥାକୁ ତୁଣ୍ଡରେ ତିଳେ । ମୁଣ୍ଡରେ ପଡ଼ିବ ବଜ୍ର କଳଙ୍କ ଲାଗିବ କୁଳେ ।ପଦ। ହସିବେ ଦାଣ୍ଡରେ ଶୁଣି । ସେ ପରା ଭାଇ - ଭଉଣୀ । ଅକୁଳା କହ୍ନାଇ ଜଣାଯାଏ ରହିଛି ୟା ମୂଳେ ।୧। ପଠାଉଛି ଦୂତ ମାତ । ହସ୍ତିନାର ନରନାଥ । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନେ ଆଣି ବରି ଦେବା ଭଦ୍ରାକୁ ତା କୋଳେ ।୨। ସୁଭଦ୍ରାର ଯୋଗ୍ୟ ପତି । ଅଟେ ହସ୍ତିନା ନୃପତି । ତା କରେ ଦେଲେ ବିଭବ ଭୋଗିବ ଏ ମହୀତଳେ ।୩। କହ୍ନାଇକି ମନା କର । ମନକୁ ମନାଇ ତାର । ଘେନାଇବ ନାହିଁ ଏହା ବଇଷ୍ଣବ ରସେ ଭାଳେ ।୪।

(ଦେବକୀର ପ୍ରସ୍ଥାନ, ରାମ ଦୂତକୁ ଡାକି ହସ୍ତିନାକୁ ପ୍ରେରଣ, ଗୀତ)

[ସୁବଳ ମୋ ବନମାଳି - ବୃତ୍ତେ]

ବହନ ଚଳ ଡଗର ହସ୍ତିନାପୁରେ ରେ । ଜଣା ମୋ ଆଦେଶ ରୁକୁମଣି ଆଗରେ ରେ ।ପଦ। ବିଭା ଦେବେ ସୁଭଦ୍ରାକୁ । ଡାକନ୍ତି ରାମ ତୁମ୍ଭଙ୍କୁ । ଉତ୍ସବ ହେବ କାଲି ଦ୍ୱାରିକା ନବରେ ରେ ।୧। ଶୁଭେ ସାଜି ବରବେଶ । ହେବ ଏଥେଁ ପରବେଶ । ଦେବଯୋଗ୍ୟ ନାରୀ ଘେନିଯିବ ସଙ୍ଗରେ ରେ ।୨। ବଜାଇଣ ବୀରବାଜା । ଉଡ଼ାଇ ଅମ୍ବରେ ଧ୍ୱଜା । ପିନ୍ଧି ଜାମା ଯୋଡ଼ା ମୋଜା ଆସୁ ରଙ୍ଗରେ ରେ ।୩। ଟାହି ନ ମଣିବ ବାଣୀ । ବଇଷ୍ଣବ ରସେ ଭଣି । ଲେଖିଦଉଛି ଚିଟାଉ ଅନୁରାଗରେ ରେ ।୪।

(ଦୂତର ଚିଟାଉ ଘେନି ପ୍ରସ୍ଥାନ)

(ମାୟାବତୀ ମନ୍ତ୍ର ପାଇ ସୁଭଦ୍ରା ସତ୍ୟଭାମା ସଙ୍ଗେ ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ନିକଟକୁ

ଗମନ - ପଥେମଧ୍ୟେ ସୁଭଦ୍ରାର ଉକ୍ତି)

[ଶ୍ରୀରାଧା ବାତୁଳି - ବୃତ୍ତେ]

ଶୁଣ ଗୋ ଭାଉଜେ ଆଜି ତ ସହଜେ ରାଜି ହୋଇକରି ନେବେ ପତି । ମନ ଉଲ୍ଲାସରେ ଅତି ହରଷରେ କହିଛନ୍ତି ମୋତେ ମାୟବତୀ । ଦେଇଛନ୍ତି ଯାହା । କହୁଛି ମୁଁ ତୁମ୍ଭ ଆଗେ ତାହା । ସିନ୍ଦୂର କଜ୍ଜ୍ୱଳ ଦେଖ କି ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ନେତ୍ରେ ଭାଲେ ରଞ୍ଜିଛି ମୁଁ ଏହା ।୧। ପୁଣି କବାଟରେ ମାରନ୍ତେଣ କର ଫିଟିଯିବ ଦ୍ୱାର ରୁଦ୍ଧ ଥିଲେ । ତୁଟିଯିବ କୋପ ଏହି ମନ୍ତ୍ରଧୂଳି ତାଙ୍କ ପରେ ନେଇ ପକାଇଲେ। ମୋର କର ଧରି । ଭାଷିବେ ବଚନ ସୁମାଧୁରୀ । କତିରେ ବସିବେ ଚାଟୁ ସମ୍ଭାଷିବେ ସେକାଳେ ତୁମ୍ଭେ ଆସିବ ଫେରି ।୨। ବାର ବାର ବରବରନା, ମୁଁ ଯେତେ ଅପମାନ ଭୋଗୁଅଛି ଜାଣ । ଥର ଥର ଦେହ ଡରେ ଥରୁଥାଏ ପୋଡ଼ିବାରୁ ମୋର ପଞ୍ଚମନ । ତୁମ୍ଭ ଆଦେଶରେ । ଗଲି ମାୟାବତୀଙ୍କ ବାସରେ । ଜଣାଯାଏ ଭାଗ୍ୟଚନ୍ଦ୍ର ଉଦେ ହେବ ଆଜି ନିଶୀଥରେ ଆକାଶରେ ।୩। ଏବେ ଗଲା ଜଣା ସନ୍ତାପ ଯନ୍ତ୍ରଣା - ଠାରୁ ବଳି କଷ୍ଟ ନାହିଁ କିଛି । ଗ୍ରାସିଲା ପରାୟେ ଅଙ୍ଗକୁ ମୋ ପ୍ରେତ ଜ୍ଞାନଜ୍ଞାନ ଆଉ ନ ରହୁଛି । ସତେ ଭାଗ୍ୟେ ଥିବ। ସେ ପୁରୁଷ କରେ କର ଦେବ । ଦ୍ୱାର ଅବରୁଦ୍ଧ ଅଛି ଏହି ପଦ ଭାଷେ ବାରିବର୍ଷି ବଇଷ୍ଣବ ।୪।

(କବାଟରେ ହାତ ମାରନ୍ତେ ଦ୍ୱାରମୋଚନ, ସୁଭଦ୍ରା କେଶଧରି ଅର୍ଜ୍ଜୁନର ଭୀତ)

[ଯେଉଁ ହରି ହରି ପକାଉଛି ହୁରି - ବୃତ୍ତେ]

(ମନ୍ତ୍ରଧୂଳି ପକାନ୍ତେ ସମୁଦ୍ର ଓ ଅର୍ଜ୍ଜୁନର ଏକତ୍ର ଭେଟହେବା;

ରେବତୀ ଗୋପନେ ରାମଙ୍କୁ ଏ କଥା କହନ୍ତେ ରାମ କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ପଚାରିବା ଗୀତ)

[ଚଣ୍ଡମୁଣ୍ଡ ହୁଅ ଇନ୍ଦ୍ର ସିଂହାସନେ - ବୃତ୍ତେ]

ଧିକ ରେ ଧିକ କହ୍ନାଇ ନ କଲଉ କି କାଣ୍ଡ ତୁହି । ତୁ ନ ଜାଣୁ ସୁଭଦ୍ରାରେ ଅର୍ଜୁନ ହୋଇଛି ବାଇ ।ପଦ। ଧିକ ତୋ ବିବେକପଣ, ପୋଡ଼ୁ ପୋଡ଼ୁ ନାରାୟଣ । କୁଳେ କଳଙ୍କ ବୋଳିଲୁ ଜାରଜାତକାକୁ ଦେଇ ।୧। ଆଜି ଅର୍ଜୁନେ ନାଶିବି, ଶମନପୁରେ ପେଷିବି । ସୁଭଦ୍ରା ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ଦେବି ଦୂତ ଦେଇଛି ପଠାଇ ।୨। ଆସିଯିବ କୁରୁଈଶ, ସାଜି ବରବେଶ । ଏଥିକୁ କରିବି କିସ ମରିବି ମୁଁ ବିଷ ଖାଇ ।୩। ଭାଇ-ଭଉଣୀରେ ପ୍ରୀତି, ଏ କଥା ଶୁଣିଲା ଶ୍ରୁତି । ବଇଷ୍ଣବ ଭଣେ ପ୍ରାଣେ ମରିବ ଜାଣ ବିଜୟୀ ।୪।

(କୃଷ୍ଣ ଜାଣେନାହିଁ ବୋଲି କହନ୍ତେ; ଅର୍ଜୁନ ପାଶେ ରାମ ହଳମୂଳଷ ଘେନି ପ୍ରବେଶ, ଗୀତ)

[ତେଜ ତେଜ ଚିନ୍ତା ଚିତ୍ତୁ - ବୃତ୍ତେ]

କିପାଇଁ ଗାଣ୍ଡିବୀ କଲୁ ଏଡ଼େ ମନ୍ଦ କୃତ୍ୟରେ । କେଉଁ ସାହସରେ ହେଲୁ ସୁଭଦ୍ରାରେ ରତ ରେ ।ପଦ। ନାହିଁ ରେ ତୋର ଠିକଣା, ହେଲୁ ଏଡ଼େ ଦିନକଣା । ଭଉଣୀ ବୋଲିଣ ଥରେ ନ ଭାବିଲୁ ଚିତ୍ତରେ ।୧। ଆଜି ଏ ମୂଷଳେ ମୁଣ୍ଡ । କରିବି ତୋ ଶତଖଣ୍ଡ । ଜାରଜାତକା ବିଚାର ନାହିଁ ହିତାହିତ ରେ ।୨। ସିଂହ ସଦନେ ଶୃଗାଳ । ଆସି ଆରମ୍ଭିଲୁ ଗୋଳ । ନାଶିଲୁ ଜୀବନ ଝାସି ଅଗାଧ ସରତିରେ ।୩। ରଣ ବିନା ତ୍ରାଣ ନାହିଁ । ଜାଣିଥାଅ ରେ ବିଜୟୀ । ଟାଣ ଥିଲେ ବାଣ ଧର ବଇ ବୋଲେ ଗୀତରେ । ୪।

ଗୀତ

[ଏଡ଼ିକି ନିର୍ଲଜ୍ଜ ଝଟି କପଟୀ ଲମ୍ପଟୀ - ବୃତ୍ତେ]

କିପାଁ ହଳୀ କର ହେ କଳି; ନ ବୁଝି ନ ଶୁଝି ତଥ୍ୟବଚନ । ବଳେ ବଳେ ପତିପଣେ ଗତରାତି ଆସି ମୋ କତିରେ କଲା ବରଣ ।ପଦ। ନାହିଁ ଲେଶ ମୋଠାରେ ଦୋଷ । ବେନି ବାର କଲି ନିରାଶ, କେଳା ପରି ଏବେ ଛଳାଇ ଭାଷୁଛ ପଳାଇଲେ କେହି ନ ନେବେ ଜାଣ ।୧। ରଣେ ଯଦି ମାରିବ ମୋତେ । ବଦି ବଦି କହିଲି ଏତେ । ଭଗ୍ନୀ ହୋଇ ରାଣ୍ଡ କୋଡ଼ୁଥିବ ମୁଣ୍ଡ ମିଳି ଦେଖୁଥିବେ ଯାଦବଗଣ ।୨। ନୀଳାମ୍ବର, ହାରିଲେ ଲଢ଼ି । ଲାଜେ ବୁଡ଼ି ମରିବ ସଢ଼ି । ଗୋଡ଼ାଇ ଭଗ୍ନିକୀ ଯାଚିବ ପଉରେ ରଣ କର ବଇଷ୍ଣବ ଜଣାଣ ।୩।

(ଯୁଦ୍ଧ)

(ରାମ ପରାସ୍ତ ହୋଇ ଅର୍ଜୁନକୁ ନିଜ ମନ୍ଦିରେ ନେବାର; ଏଣେ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ

ବରବେଶ ହୋଇ ବାହାରିବା ଦେଖି ସହଦେବର ଉକ୍ତି)

[ଆସି ପାହିଗଲା ରାତି - ବୃତ୍ତେ]

ରାଜା ଫେର ଫେର ହେ । ବଜାଇ ବାଜା ଯାଉଛ କେଉଁଆଡ଼େ କୁରୁବୀର ।ପଦ। ସାଜିଣ ବରବେଶ-। ହେଉଛ ହସରସ। ତେଣେ ସୁଭଦ୍ରା ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ତୁଲେ ହେଲ ବିଭାଘର ।୧। ମିଛରେ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ! ପାଇବ ଅପମାନ । ନ ମାନିଲେ ମନ ଚାଲ ଦେଖିବ ନେତ୍ରଯୁଗର ।୨। ଚାଲ ଚାଲ ଫେରି ସରବ । ତେଜି ମନୁ ଗରବ । ଶୁଣ ହୁଳହୁଳି ନାଦେ କମ୍ପଇ ଦ୍ୱାରକାପୁର ।୩। ବଇଷ୍ଣବ ରଚନା । ମାନ ମନ୍ତ୍ରୀ-ରଚନା । କି ସୁଖ କାଳେ କି ଦୁଃଖ ଦିଅଇ ଦଇବ ଛାର ।୫।

(ସମସ୍ତଙ୍କର ପ୍ରସ୍ଥାନ; ଅର୍ଜୁନ ତୁଲେ ସୁଭଦ୍ରାର ବିଭାଘର)

[ଯବନିକା ପତନ]